ឧបករណ៏ប្រព័ន្ធ (System Unit)កុំព្យូទ័រ

នៅក្នុង System Unit មានសមាសភាព Hardware ជាច្រើនដែលបានភ្ជាប់គ្នាដោយត្រឹមត្រូវ ដើម្បីឱ្យ Computer អាចដំណើរការបាន។

រូបភាពនេះបង្ហាញពីសមាសភាព Hardware នៅខាងក្នុង System Unit

១. ដុំភ្លើង (Power Supply)

          Power Supply គឺជាប្រអប់មួយនៅខាងក្នុង System Unit របស់កុំព្យូទ័រដែលបំប្លែងចរន្ដអគ្គិសនី AC ពីប្រភពអគ្គិសនីទៅជាចរន្ដអគ្គិសនី DC ដែលប្រើដោយ PC ។ កុងតាក់បិទបើកលើកុំព្យូទ័រត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឹងប្រអប់ដុំភ្លើង។ ដុំភ្លើងត្រូវបានវាស់ គិតជាវ៉ាត់ (Watts) ។ PC ជាមធ្យមត្រូវការភ្លើងប្រហែល ២០០ ឺាតតស ។ ភជ ខ្លះទៀតដូចជាកុំព្យូទ័រប្រភេទយួរដៃដើរដោយថ្មពិល នៅខាងក្នុង ប៉ុន្ដែវាក៏ត្រូវការដុំភ្លើងនៅខាងក្រៅមួយដែរសំរាប់ដោតភ្ជាប់ទៅក្នុងព្រីមួយ (Outlet) ផងដែរ។ ដុំភ្លើងនោះមាននាទីសំរាប់សាកថ្មនិងផ្ដល់ចរន្ដឱ្យទៅកុំព្យូទ័រក្នុងការប្រើប្រាស់ផងដែរ។ ហើយនៅពេលដាច់ភ្លើងថ្មរបស់វាជាអ្នកផ្ដល់ថាមពលឱ្យវិញ។

          ដំណើរការ Power Supply មានបួនចំនុចសំខាន់ៈ

១. នៅពេលយើងបើក Computer ដំណើរការមួយដែលគេហៅថា Post (Power-On Self-Test) ក៏ចាប់ផ្ដើមដោយសញ្ញាអគ្គិសនី ដែលបានកំណត់កម្មវិធីទៀងទាត់ជាបន្ដបន្ទាប់ទៅ CPU or Microprocessor នៅទីនេះសញ្ញាអគ្គិសនីលុបចោលនូវទិន្នន័យដែលនៅសល់ពីកន្លែងផ្ទុកនៃការចងចាំនៅខាងក្នុងរបស់ Chip ។ សញ្ញាអគ្គិសនីក៏កំណត់សារឡើងវិផងដែរនូវ CPU Register មួយដែលគេហៅថាកម្មវិធីរាប់ចំនួនជាក់លាក់មួយ។ ហើយបន្ទាប់មកទៀត Computer User Hexadecimal Number គឺ F០០០លេខ នេះនៅក្នុងកម្មវិធីរាប់ប្រាប់ទៅ CPU ពីកន្លែង   (Address)  នៃការណែនាំ (Instruction) បន្ទាប់ដែលត្រូវដំណើរការករណីនេះ Address នេះក៏ជាការចាប់ផ្ដើមរបស់កម្មវិធី (Boot) ដែលគេរក្សាទុកជាអចិន្ដ្រៃយ៏នៅ Address F០០០ នៅក្នុង ROM Chip ដែលមាន BIOS របស់ PC (Basic Input/output System)។

២. CPU ប្រើប្រាស់ Address នេះដើម្បីស្វែងរកនិងធើ្វអោយ ROM BIOS ដំណើរការកម្មវិធី (Boot Program) ហើយបន្ទាប់មកទៀតធើ្វឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យទៅលើប្រព័ន្ធជាបន្ដបន្ទាប់។ ដំបូង CPU ពិនិត្យមើលខ្លួនវាហើយបន្ទាប់មកពិនិត្យមើលកម្មវិធី POST ដោយអាចលេខកូដ (Code) ដែលគេបានផ្ទុកចូលទៅក្នុងទីតាំងផេ្សងៗហើយដោយផ្ទៀងផ្ទាត់វាជាមួយនឹងការកត់ត្រាដោយឡែកៗដែលគេបានផ្ទុកជាអចិន្ដ្រៃយ៏នៅក្នុង BIOS Chip Set។

៣. CPU​​ បញ្ចូនសញ្ញាតាមរយៈ System Bus Circuits ដែលបានភ្ជាប់នូវរាល់សមាសធាតុទាំងអស់ទៅវិញទៅមក។ ដើម្បីធានាឱ្យប្រាកដថាគ្រប់សមាសធាតុទាំងអស់កំពុងតែធើ្វការងាររៀងៗខ្លួន។

៤. CPU ក៏ត្រួតពិនិត្យផងដែរទៅលើប្រព័ន្ធពេលវេលា រឺ(Real-Time Clock) ដែលមានមុខងារកំណត់ល្បឿនរបស់សញ្ញាអគ្គិសនីដើម្បីធានាឱ្យប្រាកដថារាល់ប្រតិបត្ដិការទាំងអស់ PC ធើ្វការមួយមានសណ្ដាប់ធ្នាប់និងត្រូវគ្នា។

២. Motherboard

Motherboard ជាបន្ទៈសៀគ្វីធំមួយនៅក្នុង System Unit ហើយជាធម្មតាវាជាកំរាលនៃ System Unit គ្រប់សមាសភាពអេឡិចត្រូនិចរបស់កុំព្យូទ័របានភ្ជាប់ទៅនិង Motherboard តាមរយៈ Connecter ផេ្សងៗ។ Motherboard ខ្លៈផលិតឡើងដោយមាន Sound Video Universal Bus (BUS) និង SCIS (Skuzzy) របៀបនេះអាចកាត់បន្ថយ Slot ខ្លះនិងកាត់បន្ថយតំលៃទៅលើការបន្ថែមទៅលើ BUS។

២.១. តើ Motherboard ដំណើរការយ៉ាងដូចមេ្ដច?

          ការតភ្ជាប់របស់សមាសភាពអេឡិចត្រូនិចទាំងអស់ដោយភ្ជាប់ទៅ Motherboard គឺដោយសារ Bus ខ្សែ Bus ទាំងនោះត្រូវបានបោះពុម្ភជាប់នឹង Motherboard។ Power Supply បញ្ចូនភ្លើងទៅគ្រប់សមាសភាពទាំងអស់ដែលបានភ្ជាប់ទៅ Motherboard តាមរៈខ្សែ Bus ។ ជាងនេះទៀត CPU បញ្ចូននិងទទួលទិន្នន័យនិង Instruction ពីគ្រប់សមាសភាពនៅលើខ្សែ Bus របស់ Motherboard។

          នៅលើ Motherboard គេសងេ្កតឃើញមានៈ

CPU, RAM, ROM, At coprocessor, Expansion Slots, Expansion Card។ បច្ចុប្បន្នគេផលិត Motherboard និង CPU ផេ្សងៗគ្នា Frequencies ខុសគ្នាតង់ស្យុងខុសនិងមានផេ្សងៗទៀត។ ដើម្បីអោយ Motherboard ត្រូវនឹងប្រភេទ CPU គេ ប្រើ Jumpers និង Switchers។ ដូចេ្នះ Jumpers ជាបន្ទះសៀគ្វីតូចដែលដោតភ្ជាប់ទៅ Motherboard។ បើ CPU ត្រូវការជ្រើសរើសតង់ស្យុងអាចប្រើ Jumpers នោះ។ Frequency ក៏អាចជ្រើសរើសដោយប្រើ Jumpers ដែរ។

២.២​ របៀប Circuit Board ធើ្វការ (How Circuit Board Work)

១. សមាសភាពភាគច្រើននៅក្នុង  PC ត្រូវបានគេរៀបចំបោះពុម្ភ Circuit នៅបន្ទះ Board។ Motherboard គឺជាផ្ទាំង Circuit ដែលធំជាងគេ។ Disk Driver និង Microprocessor ខ្លះដូចជា Pentium II និង Pentium III ដែលផ្នែកខាងក្នុងរបស់វាត្រូវបានរៀបចំបោះពុម្ភនូវ Circuits។

២. ការបោះពុម្ភនូវ Circuit បានលុបបំបាត់ចោលនូវតំរូវការដែលទាមទារឱ្យមានខ្សែដោយឡែកដែលភ្ជាប់សមាសភាពនានាកាត់បន្ថយពេលវេលាហើយចំណាយតិចទៅលើការបង្កើត PC យ៉ាងច្រើនដោយមិនចាំបាច់ផ្សារសំណ។

៣. ជូនកាលទំរង់ Circuit Board តំរូវឱ្យមានខ្សែចំលងឆ្លងកាត់លើខ្សែចំលងផេ្សងទៀត ដោយមិនឱ្យវាប៉ះគ្នាបើប៉ះគ្នាជាហេតុបណ្ដាលឱ្យសញ្ញាអគ្គិសនីរត់ខុសផ្លូវ។

៤. Circuit Board ខ្លះមានខ្សែចំលងស្មុគស្មាញដែលស្រទាប់ខ្សែចំលងទី៣ ខ័ណ្ឌចែកផ្ទៃខ្សែខាងក្នុងទាំងពីរ។

៥. ដំបូង Chip និងសមាសភាពអគ្គិសនីផេ្សងទៀតត្រូវបានគេបញ្ចូល (Sockets) ដែលមានតំណជាលោហៈនិងគេរៀបចំផ្សារនៅក្នុងរន្ធនៅលើ board បា្លស្ទិច។ នោះគឺជាសមាសភាពមួយដែលមិនល្អ ហើយគេអាចជំនួសដោយមិនធើ្វការផ្សារឡើងវិញ។ ក៏ប៉ុន្ដែ ភាពអាចពឹងពាក់បានរបស់សមាសភាពកុំព្យូទ័រគឺធើ្វប្រដាប់ការពារ ប៉ុន្ដែវាមិនមានភាពចាំបាច់ទាល់តែសោះ។

៦. Chip ដែលទំនងជាមិនត្រូវបានឱ្យគេជំនួសជាទូទៅត្រូវបានគេតំឡើងនៅផ្ទៃខាងលើ។ លោហះដែលជាជើងចេញពី Chip ត្រូវបានគេផ្សារដោយផ្ទាល់ភ្ជាប់ជាមួយខ្សែចំណង ដែលអាចបញ្ចូនសញ្ញាទៅនិង​ Chip Socket ទាំងពីរហើយនិងរន្ធ Socket នីមួយៗត្រូវបានគេភ្ជាប់គ្នា។

៧. Circuit Board ខ្លះមាន Dip Switchers Jumper Pins។ Dip Switcher មួយគឺជា minuscule rocket Switch ដែលអាចបិទឬបើកនូវតំបន់ Circuit។ Jumper គឺជាដុំលោហៈដែលគេដាក់ក្នុងប្រអប់តូចមួយដែលបំពេញនូវ Circuit board។ Dip Switchers and Jumpers ត្រូវបានគេប្រើដើម្បីធើ្វឱ្យ board ធើ្វការឱ្យបានត្រឹមត្រូវនៅក្នុងទំរង់ផេ្សងៗគ្នាដូចជា ធ្វើអោយបរិមាណ Memory មានទំហំខុសគ្នា។

៨. Traces នៅចុងបំផុតត្រង់តំណលោហៈនៅលើ Chip, Resistors Capacitors ឬក្បាលខ្សែភ្ជាប់នៅលើ Expansion Boards traces ខ្លះរត់ទៅដល់ចុងតំណហើយជាញឹកញាប់ធើ្វអំពីមាសដើម្បីកុំឱ្យមានស្នឹមឬ ស្រអាប់។

៩. Capacitor and Resistors ធើ្វឱ្យមានសេ្ថរភាពដល់ដំណើរការរបស់ចរន្ដនងេបន្ថយអគ្គិសនី និងការឡើងឬ ថយចុះចរន្ដពាក់ កណា្ដល។

១០. Pin Connectors ត្រូវបានគេប្រើដោយ (Ribbon Cables wide) ខ្សែបន្ទះដែលជាសំណុំខ្សែសំប៉ែតធំចងភ្ជាប់គ្នាសំរាប់ភ្ជាប់ខាងក្នុងរវាង Circuit board និង Disk Drives ។

២.៣ CPU(Center Processing Unit)

          CPU គឺជាផ្នែកគិតរបស់កុំព្យូទ័រ។ CPU មានមុខងាជាខួរក្បាលរបស់កុំព្យូទ័រហើយវាអនុវត្ដពាក្យបញ្ជាធើ្វការ គណនា និង ធើ្វការបំប្លែងជាមួយសមាសធាតុ Hardware ផេ្សងទៀតដែលត្រូវការចាំបាច់ដើម្បីដំណើរការកុំព្យូទ័រ។ CPU គឺជាបន្ទះតូចមួយធើ្វ អំពីជាតិស៊ីលីស្យូម (Silicon) ហើយភ្ជាប់ទៅ Motherboard តាមរយៈម្ជុលឆ្មារៗ។ បន្ទះ CPU វាមានលក្ខណះខុសគ្នាដោយល្បឿនដែលត្រូវវាស់គិតជា Megahertz ។ Ex ៤៨៦-៣៣ Megahertz ល្បឿនលឿនជាង CPU ៤៨៦-២៥ Megahertz ហើយមួយ Megahertz ស្មើមួយលានជុំក្នុងមួយនាទី។

ដំណើរការនៅ CPU

ដូចដែលយើងបានដឹងហើយថា CPU គឺជាកន្លែងសំរាប់ដំណើរការនូវ Instruction របស់ Software Data ដើម្បីដំនើរការពត៌មាន។ CPU ត្រូវបានរៀបចំឡើងជាពីរផ្នែក គឺ Control Unit និង Arithmetic Logic Unit។ ផ្នែកទាំងពីត្រូវរាប់ចំដំឡើងដោយ ប្រភេទផ្លួវអេឡិចត្រូនិច (Electronic Read Way) ហើយត្រូវបានហៅថា Bus មួយ។

Control Unit វាប្រាប់ទៅសមាសធាតុរបស់ប្រព័ន្ធ Computer ពីរបៀបការបញ្ជូនចេញនៃ​Instruction របស់កម្មវិធីមួយ។ វាគឺជាចលនានៃសញ្ញាអគ្គិសនីរវាង Main Memory និង Arithmetic Logic Unit។ វាក៏ជាសញ្ញាអគ្គិសនីដោយផ្ទាល់រវាង Main Memory និង Input ហើយនិង Output ផងដែរ។

Arithmetic Logic Unit គឺជាទំរង់នៃដំណើរការប្រមាណវិធីនិងដំណើរការ Logic ហើយត្រូវពិនិត្យល្បឿននៃដំណើរការទាំងអស់នោះ។ CPU or Microprocessor គឺបានផលិតដោយ silicon ។ តើអី្វទៅជា Silicon ហើយហេតុអិ្វបានជាគេប្រើវា? Silicon  គឺជាសារធាតុមួយប្រភេទងាយរក វាមាននៅក្នុងដីឥដ្ធ (Clay) ហើយនិងដីខ្សាច់ (Sand)។ ដោយហេតុថាវាមានលក្ខណះសំបូរធើ្វអោយវាមានតំលៃថោកក៏ដោយវាមិនមែនប្រើបានមួយមុខនោះទេដូចេ្នះវាជា Sanicom Ductor មួយ។ Semiconductorមួយគឺជាសំភារៈមួយដែលធាតុផ្សំរបស់សំភារៈនេះស្ថិតនៅចន្លោះរវាង good Conductor of electricity ហើយនិង nonconductor electricity ។ ឧទាហរណ៍ Conductor របស់អគ្គិសនីមួយល្អគឺទង់ដែងដែលជាប្រភេទខ្សែភ្លើងដែលគេ ប្រើប្រាស់នៅតាមផ្ទះដើម្បីភ្ជាប់ចរន្ដអគ្គិសនី។ Nonconductor គឺជាស្រទាប់បា្លស្ទិចដែលរុំនៅពីក្រៅចំលងនោះ។ ដោយសារតែវាជា Semiconductor មួយដូចេ្នះ Silicon មានភាគខ្លះជា Resistance ដើម្បីដំណើរការចរន្ដអគ្គសនី។ ជាលទ្ធផលនៅពេលដែល លោហះចំលងចរន្ដអគ្គិសនីបានល្អត្រូវបានគេរៀបចំឡើងនៅលើ Silicon ដែលរួមបញ្ចូលជាមួយ Electronic ត្រូវបានបង្កើត។

          ៤. CPU ត្រូវបានគេបង្កើតឡើងតាមល្ពដាប់លំដោយដូចខាងក្រោម

១.ការគូសនូវ Circuit អគ្គិសនីដ៏ធំមួយគឺធើ្វឡើងដូចទៅនឹងការគូ ផែនទីដែលមានទំហំមួយយ៉ាត (Yard =០.៩៨ម) ។គំនូសនេះត្រូវបានថតបង្រួមសារចុះសារឡើងរាប់រយដង ដូចេ្នះវាក្លាយជាទំហំដ៏តូចមួយ (Micro Coptic Size)។

២.រូបភាពបង្រួមនេះគឺក្រោយមកត្រូវបានថតចំលងវាជាជ្រើនសារ ដែលដូចទៅនឹងបន្ទះតែម ពួកវាគឺជាការចំលងចេញជា ច្រើននូវរូបភាពតែមួយដូចៗគ្នាឬ Circuit។

៣.បន្ទះ Circuit ដែលបានចំលងចេញជាច្រើន (Multiple Copies) គឺបន្ទាប់មកត្រូវបានហៅថា Photo Lithography ដែលធ្លាក់ដោយការបន្សីនៃអាស៊ីតនៅលើវិជ្ឈមាត្រទំហំ ៣ Inch នៃដុំ Silicon ដែលត្រូវបានហៅថា A Wafer (បន្ទះសើ្ដងមួយ)។

៤.គារបោះពុម្ពជាបន្ដបន្ទាប់ពីមួយស្រទាប់ទៅមួយស្រទាប់នៃស្រទាប់របស់ Circuit ដទៃទៀតដែលមានច្រើនស្រទាប់(Multilayer) ហើយនិងបានរៀបចំភ្ជាប់ជាមួយនឹងផ្នែកខាងក្នុងនូវ Electronic Circuit នៅលើផ្ទៃខាងលើនិងផ្ទៃខាងក្រោមគឺជា silicon។

៥.បន្ទាប់មកការកាត់ដោយម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្ដមួយបានកាត់នូវបន្ទះនេះចែកចេញជា Chip ដោយឡែកៗពីគ្នា។ ជាទូទៅទំហំផ្ទៃរបស់ពួកវាគឺតូចជាង  ១Cm² ហើយមានកំរាស់ប្រហែល ០.៥ mm ។ Chip មួយរឺ Microchip គឺជាចំនែកតូចៗរបស់ Silicon ដែលរក្សាទុកនូវសមាសធាតុផ្ទាំងគំនូស Electronic Circuit រាបរយពាន់ជាទូទៅជា Transistor។ Transistor គឺដូចទៅនឹងទ្វា Electronic មួយដែលដើរតួជា Gate or Switch ដែលមានតួនាទីបើកហើយនិងបិទ Transistor or Stop Electrical Current។ វាអាចដំណើរការឆ្លាស់រវាង On និង Off រាប់លានដងក្នុង ១វិនាទី។

៦.បន្ទាប់ពីការសាកល្បងរួចមក Chip គឺការពារដោយ Frame ជាមួយនឹងការបណ្ដុះឡើងនូវម្ជុលលោហៈធាតុដែលផ្ដល់នូវការភ្ជាប់ចរន្ដអគ្គិសនី ១ ឆ្លងកាត់ខ្សែទៅនឹង Computer មួយរឺ ឧបករណ៍ Electronic ផេ្សងៗទៀត។

          កំណត់ចំណាំ

          បន្ទាប់ពីយើងបានឃើញនូវអី្វដែលបានបង្ហាញនៅលើ Chip ដូចជាការឃើញនូវការសំគាល់អំពីទំហំល្បឿនរបស់ Chip ត្រូវបានបពោ្ចញជាចំនួន Command ដែលវាអាចដំណើរការក្នុងមួយវិនាទី។ ល្បឿនដែលលឿនគឺជាល្បឿនរបស់ CPU ហើយល្បឿន CPU របស់យើងល្បឿនបានអាស្រ័យទៅលើការប្រតិបត្ដិការជាមួយនឹងប្រភេទ CPU។ ម្យ៉ាងវិញទៀត Pentium មួយដែលមានល្បឿន ១៦៦ MHz វាកំណត់ល្បឿនលឿនជាង Pentium មួយដែលមានល្បឿន ១០០ MHz ប៉ុន្ដែ ១០០MHz របស់ ៤៨៦ មួយមិនអាចកំណត់ល្បឿនលឿនជាង Pentium មួយដែលមានល្បឿន ៩០ MHz នោះទេ។

          ដើម្បីកំណត់ល្បឿនរបស់ Chip ដោយមើលនៅលើ Chip ដែលត្រូវបានគេកំណត់ល្បឿនទៅតាមប្រភេទ CPU ដូចជា: ២៥, ៣៣, ៥០, ៦០, ៦៦, ៩០, ១០១០, ១២០, ១៣៣, ១៥០, ១៦៦, ២០០….។

ប្រភេទ Microprocessors ដែលប្រើជាមួយ Microcomputer

តារាងសងេ្ខបនៃការអវិវឌ្ឍរបស់ CPU