ប្រភេទរបស់បេតុង(Types of concrete)

ប្រភេទទូទៅ និងប្រភេទសំខាន់ៗមួយចំនួនរបស់បេតុងមានៈ

1.            បេតុងធម្មតា (Normal Concrete)

2.            បេតុងមានភាពធន់ខ្ពស់ (High strength concrete)

3.            បេតុងធ្វើការប្រតិបត្តិខ្ពស់ (High Performance Concrete)

4.            បេតុងពពុះខ្យល់ (Air Entrained Concrete)

5.            បេតុងទម្ងន់ស្រាល (Light Weight Concrete)

6.            បេតុងមានភាពហាប់ណែនដោយខ្លួនឯង (SELF COMPACTING CONCRETE)

7.            Shotcrete

8.            Pervious​ Concrete

9.            បេតុងបង្ហាប់ Roller (Roller compacted concrete)

I.            បេតុងធម្មតា

+                    បេតុងជាទូទៅបានផ្សំឡើងពី ស៊ីម៉ង់ត៍ ខ្សាច់ ថ្ម ទឹក ត្រូវបានគេប្រើហើយស្គាល់ ជាបេតុងធម្មតា។ វាត្រូវបានគេហៅថា បេតុងទម្ងន់ធម្មតា ឫ បេតុងកម្លាំងធម្មតា។

+                    វាមានរយៈពេលកករឹងពី 30-90 នាទី អាស្រ័យទៅលើសំណើមនៅក្នុងបរិយា កាស និងភាពម៉ត់នៃប្រភេទស៊ីម៉ង់ត៍។

+                    ភាពធន់របស់ធ្វើការវត្តន៍ចាប់ផ្តើមបន្ទប់ពីរយៈពេល 7ថ្ងៃ ជាទូទៅភាពធន់របស់វាមានតម្លៃ 10MPa (1450psi) កើនទៅដល់ 40MPa (5800psi)។ នៅរយៈពេល28ថ្ងៃ ប្រមាណប្រហែលជា (75-80%)នៃភាពធន់កម្លាំងសរុបរបស់វា បានឡើងដល់។

+                    ទាល់តែក្នុងរយៈពេល 90ថ្ងៃ ទទួលបាន (95%) នៃភាពធន់ត្រូវបានសម្រេច។

II.            បេតុងមានភាពធន់ខ្ពស់

+                    ភាពធន់(Strength)នឹងកម្លាំងសង្កត់របស់បេតុងមានភាពធន់ខ្ពស់ជាទូទៅធំ ជាង 6000 pound/inch²

+                    បេតុងមានភាពធន់ខ្ពស់ត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីកាត់បន្ថយបរិមាណស៊ីម៉ង់ត៍ ទឹកដែលមានសមាមាត្រ(W/C) ហើយមានមេគុណកាត់បន្ថយ 0.34 ឫ ទាបជាង។

+                    ជាញឹកញាប់ Silica fume ត្រូវបានបន្ថែមដើម្បីបំបាត់សារធាតុ calcium hydroxide crystals ក្នុងស៊ីម៉ង់ត៍ ណាមួយ calcium អាចកាត់បន្ថយកម្លាំង ភាពធន់ក្នុងការចងសម្ព័ន្ធរវាង ស៊ីម៉ង់ត៍ និង aggregate។

+                    ផលធៀប W/C កាត់បន្ថយទាប និងប្រើប្រាស់ Silica fume ផលិតការលាយបេតុងយ៉ាងសំខាន់អាចធ្វើការបានតិចជាង ជាពិសេសវាមានបញ្ហានូវកន្លែងអនុវត្តបេតុងមាន ភាពធន់ខ្ពស់កន្លែងដែលដាក់ដែកច្រើនត្រូវប្រើបេតុងមាន ភាពធន់ខ្ពស់។ ដើម្បីទូទាត់ ការកាត់បន្ថយឲ្យងាយស្រួលលាយបេតុងមានភាពធន់ខ្ពស់ SuperPlasticzer គឺបន្ថែមកម្លាំងខ្ពស់នៃការលាយ។

+                    Aggregate ត្រូវតែជ្រើសរើសដោយប្រុងប្រយ័ត្នសម្រាប់ការលាយមានកម្លាំងខ្ពស់ Aggregate ខ្សោយជាងវាមិនអាចមានកម្លាំងគ្រប់ធន់នឹងការដាក់បន្ទុកលើបេតុងហើយក្នុងករណីបាក់វាចាប់ផ្ដើមចេញពី Aggregate មុន។

III.            បេតុងធ្វើការប្រតិបត្តិខ្ពស់

ល្បាយនេះមានលក្ខណៈសំខាន់ៗដូចខាងក្រោម៖

+                    ភាពធន់ខ្ពស់

+                    ងាយស្រួលចាក់

+                    ធន់ការប្រើប្រាស់បានយូរ

+                    ភាពងាយស្រួលនៃការដាក់

+                    ការបង្ហាប់ដោយគ្នា segregation

+                    ភាពធន់ឡើងមុនការកំណត់

+                    លក្ខណៈមេកានិចប្រើរយៈពេលវែង

+                    ភាពជ្រាបទឹក

+                    ដង់ស៊ីតេ

+                    ការឡើងកំដៅនៅពេលអ៊ីដ្រាតកម្ម

+                    ភាពស្វិត

+                    ទំហំស្ថេរភាពនឹងនរ

+                    មានអាយុកាលវែងនៅក្នុងបរិស្ថាន

+                    ធាតុផ្សំមាន

+                    ​ល្បាយ​បេតុងមានភាពខ្ពស់​អាច​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ដោយ​មាន​ការ​ជ្រើសរើស​ដោយ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​នៃ​គ្រឿង​ផ្សំ​និង​បង្កើន​ប្រសិទ្ធិ​ភាព​នៃ​ការ​រចនា​លាយ​។

+                    ងាយស្រួលចាក់បានដល់ Super Plasticizers ពួក​គេ​កាត់​បន្ថយ​ ផលធៀប​ស៊ីម៉ងត៍​ទឹកនៅ​​កម្រិត 0.25 ដែលជាចំនួនមួយនៅក្នុងតំរូវការជាច្រើនសម្រាប់ដំណើរការទឹក។

+                    ធន់ការប្រើប្រាស់បានយូរ គឺជាការកំណត់ផេះផង់ និង Silica fume ដែលមានការផ្លាស់ ប្ដូរធាតុផ្សំខនិជរបស់ស៊ីម៉ង់ត៍​ វាជូយបង្កើនសារធាតុផ្សំចាប់យកម៉ូលេគុលក្នុងបេតុង និងកាត់បន្ថយ CH មួយចំនូន។ សារធាតុផេះផង់ នេះបានជួយបង្កើនលក្ខណៈប្រសិទ្ធិភាពជា មូលហេតុកកជាដុំៗនៅក្នុងដំណើរការរបស់វា។

+                    Admixtures គឺមានផេះផង់ 20-25% ដែលជាផ្នែកមួយជួយដល់ស៊ីម៉ង់ត៍ និងការសម្រាក 70% គឺសម្រាប់ Portland Cement ធម្មតា។

+                    ខណៈ​ពេល​ធម្មតា​វា​មិន​មែន​ជា​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​បាន​យូរប្រឆាំងអាកាសធាតុត្រជាក់ ​និង​ការ​រលាយ​​ពពុះ​ខ្យល់បន្តិចម្តងៗ ដូច្នេះ​ភ្នាក់ងារ​ក៏​អាច​ត្រូវ​បាន​ប្រើ។

លក្ខណៈសម្បត្តិរបស់ (high performance concrete mix)

+                    ភាពធន់នៃបេតុង high performance concrete​ ចាប់ពី 10000psi -15000psi ។

IV.            បេតុងពពុះខ្យល់

+                    សមិទ្ធផល​មួយ​ក្នុងចំណោម​សមិទ្ធផល​ដ៏​អស្ចារ្យ​បំផុត​វាល​នៃ​បច្ចេកវិទ្យា​បេតុង​ គឺ​ការ​អភិវឌ្ឍ​នៃ​បេតុងពពុះ​ខ្យល់។ ​​បេតុង​​ គឺ​ងាយ​រង​គ្រោះ​ទៅ​នឹង​សកម្មភាព​រលាយបន្តិច និងអាកាសធាតុ​ត្រជាក់ វា​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​នៅ​កន្លែងនោះ។

+                    ​​បេតុង​ គឺ​ងាយ​រង​គ្រោះ​ទៅ​ជា​ត្រជាក់ ​និង​សកម្មភាព​រលាយថយចុះ​ វា​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​នៅកន្លែង វាត្រូវបានរៀបចំដោយបន្ថែម Admixture មានពពុះខ្យល់។

ពពុះខ្យល់ក្នុងបេតុងមានអនុគមន៍ដូចខាងក្រោម៖

1.            វា​បន្ថយ​ភាព​តាន​តឹង​លើ​ផ្ទៃ​ទឹក​ហើយ​ដូច្នេះការចេញ​ពពុះ​​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង

2.            វាជាពពុះខ្យល់ជាភ្នាក់ងារចូលរួមរារាំងទប់ទល់

Ex: ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃចេញពពុះខ្យល់។

អង្កត់ផ្ចិតនៃការចេញពពុះនោះចាប់ពី 10-1000 មីក្រូ​ម៉ែត្រ ហើយអង្កត់ផ្ចិតនៃពពុះខ្យល់នេះធំជាង 1mm។ ភ្នាក់ងារពពុះខ្យល់ ឫ ពពុះខ្យល់ Admixture ត្រូវបានប្រើក្នុងគោលបំណង បង្កើតពពុះខ្យល់ក្នុងបេតុង។

FREEZING AND THAWING:

មានការយល់ឃើញលើបាតុភូតពីសកម្មភាព កក និងរលាយបន្តិចម្តងក្នុងបេតុង៖

1.            នៅពេលណាទឹកចូលក្នុងបេតុងវាបង្រីក 9-10% ការកើនឡើងនៃទំហំរបស់វា បានដាក់

សម្ពាធលើខ្លួនរបស់វា និងបង្កើតកម្លាំងទាញ ដែលជាហេតុមានការលេចចេញស្នាមប្រេះក្នុងបេតុង។ ដោយសារការកកត្រជាក់នោះ វាកើតមានស្នាមប្រេះល្អិតតូចៗ ក្នុងស្នាមប្រេះតូចៗ ដែលជាហេតុក្នុងការរំខានដល់កម្លាំងបេតុង។

នៅពេលពពុះខ្យល់ត្រូវបានបង្ហាញមួយចំនួនបន្ថែមលើខ្យល់មានទឹក ធ្វើឲ្យចេញពពុះខ្យល់ស្ដើងៗនូវលើផ្ទៃបេតុងនោះ ហើយសម្ពាធបន្ថែមបានរារាំង។

សម្ពាធ Osmotic: ក្នុងគ្រឿងបង្គុំធ្វើពីបេតុងបានចែកជាពីរផ្នែកគឺ កក និងអត់កក។      ខណៈពេលភាគទឹកច្រើនជាងក្នុងផ្នែកកកសម្ពាធ Osmotic បានកើតឡើងទឹកហូរទៅរកតំបន់ ដែលទាបសសៃរតូចលំហូររបស់ទឹកវាមិនអាចកើតមានស្នាមប្រេះឡើយ។

បេតុងធម្មតាមិនអាចទប់ទល់ទ្រទ្រង់អាកាសធាតុត្រជាក់បានទេ(គឺ 3-4 ឆ្នាំ)ប៉ុន្នោះ

ដូច្នោះហើយបេតុង AEA concrete អាចទប់ទល់ទ្រទ្រង់បាន​ 100 ឆ្នាំ ទៅនឹងអាកាសធាតុ បែបនឹង។

ការអន់ថយនៃបេតុងពពុះខ្យល់

វា​មាន​ប្រសិទ្ធិ​ភាព(ភាពធន់)​ខ្សោយ​ជាង​បើរ​ប្រៀប​ធៀប​ទៅ​នឹង​បេតុង​ធម្មតា​។

V.            បេតុងទម្ងន់ស្រាល

បេតុងដែលមានលទ្ធភាពទ្រទ្រង់របស់វាទាបជាង ម៉ាស/មាឌ ពេលនោះបេតុងដែលកើតចេញ ធាតុផ្សំធម្មតាត្រូវបានគេហៅថាបេតុងទម្ងន់ស្រាល។ ល្បាយថ្ម ខ្សាច់ គេប្រើតិចជាងបេតុងធម្មតា។ ដង់ស៊ីតេរបស់បេតុងទម្ងន់ស្រាល គឺ 240Kg/m3 (15pcf) - 1850Kg/m3 (115pcf)។ ភាពធន់របស់បេតុងទម្ងន់ស្រាលប្រែប្រួលពី 7 MPa (1000 psi) - 40 MPa (5800 psi)។

ជួនកាលពពុះខ្យល់ Admixture ត្រូវបន្ថែមដើម្បីទទួលបាន Resistance ខ្ពស់ឆាប់កក នឹង ពន្យាពេលកក ទៅនឹងភាពធន់របស់វា។

VI.            បេតុងមានភាពហាប់ណែនដោយខ្លួនឯង

បេតុងប្រភេទនេះមិនតំរូវឲ្យមានការរំញ័រនោះទេ បេតុងប្រភេទនេះត្រូវបានបង្ហាប់ដោយទម្ងន់ ខ្លួនរបស់វា។ វាបានគេហៅថា បេតុងពង្រឹងរួមខ្លួនឯង ឫ បេតុងលំហូរ បេតុងអាចគេចាត់ទុកជា ប្រភេទ High performance concrete ដែលមានធាតុផ្សំដូចគ្នា ប៉ុន្តែប្រភេទនៃបេតុងនេះ ក្នុងការផលិត។ លក្ខណៈសម្បត្តិបេតុងពង្រឹងរួមខ្លួនឯងមាន៖

+                    ភាពរាវខ្លាំងដោយការវាស់លំហូរ នូវពីចន្លោះ 650-750 mm ក្នុងតារាងលំហូរប្រសើរជាង ការធ្លាក់ចុះស្លាំ (ខ្ពស់)។

+                    មិនត្រូវាការរំញ័រសម្រាប់បង្ហាប់បេតុងទេ

+                    ងាយស្រួលក្នុងការចាក់វា

+                    គ្នានការហូរទឹកចេញ ឫ Aggregate segregation

ការប្រើប្រាស់ និងការអនុវត្តន៍បេតុងមានភាពហាប់ណែនដោយខ្លួនឯង

+                    វាបានប្រើប្រាស់ក្នុងតំបន់ដែលពិបាករំញ័រ។ ឧទា. គ្រឿងបង្គុំក្រោមដី ជីកអណ្តូងជ្រៅ ជីក្រោម បាតសមុទ្រជ្រៅ។

+                    SCC សន្សំសំចៃ50% នៃតម្លៃកម្លាំងពលកម្ម 80% ការចាក់នៃការចាក់លឿន ហើយកាត់ បន្ថយការសិករិជរើល និង ការរហែកពុម្ព។

VII.            Shotcrete

បេតុង Shotcrete ប្រើខ្យល់សង្កត់អោយណែនទៅបាញ់បេតុង (ទៅលើ ឫ ចូលក្នុង) គ្រោង ឫក៏គ្រឿងបង្គុំ។ Shotcrete គឺជាបាយអរ ឫក៏បេតុងសាមាញ្ញបំផុត នាំយកតាមរយៈ បំពង់កៅស៊ូ និងបញ្ជូនដោយម៉ាស៊ីនខ្យល់ ដោយក្បាល Shotcrete ជាមួយល្បឿនលឿនរហ័សឡើងទៅលើផ្ទៃ។ Shotcrete រងធន់ការចាក់បេតុង​ និងការបង្ហាប់ នូវពេលខ្លះដោយសារកម្លាំងរបស់វាចេញពីក្បាលម៉ាស៊ីននោធ្វើឲ្យហាប់។

វាអាចមានការប៉ះពាល់លើប្រភេទណាមួយច្រើន ឫរូបរាងរបស់ផ្ទៃ មានផ្ទៃបញ្ឈរ ក្រលាផ្ទៃខាងលើ។ Shotcrete ត្រូបានប្រើជាញឹកញាប់ប្រឆាំងនឹងដី ឫដុំថ្មនៃផ្ទៃបញ្ឈរ វាត្រូវបានលុប បំបាត់តំរូវការសម្រាប់ពុម្ព។ ពេលខ្លះវាបានគេប្រើដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ថ្ម ជាពីសេសការជីករូងក្នុងដី។

Shotcrete ក៏ត្រូវបានប្រើសម្រាប់អនុវត្តន៍ទីណាដែលកំពប់ នេះជាបញ្ហាដើម្បីកំណត់បរិមាណទឹកចូលទៅក្នុងការដ្ឋានសំណង់ ដោយសារតែតារាងបញ្ជីទឹកឡើងខ្ពស់(វិក័យប័ត្រ) ឫក៏ប្រភពក្រោមដីផ្សេងៗ។

បេតុងប្រភេទ​នេះ​ជា​ញឹកញាប់​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ក្នុង​ការ​ជួសជុល​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស​សម្រាប់​អាកាសធាតុសើម​ សម្រាប់​ប្រភេទ​ដី​រលុស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​សំណង់​។

VIII.            Pervious Concrete

+                    Pervious concrete មានបណ្ដាញប្រហោងរន្ធ ឫទីចំហរត្រូវបានអនុញ្ញាតខ្យល់ ឫទឹកធ្វើការផ្លាស់ប្ដូរតាមបេតុង។ នេះជាការអនុញ្ញាតទឹកហូរតាមធម្មជាតិរបស់វា អាចផ្លាស់ប្ដូរទាំងពីផ្ទៃធម្មជាតិដើមទឹកហូរកាត់និងអនុញ្ញាតបន្ថែមនៃទឹកក្រោមដីពេលណាបេតុងធម្មតាមិនទាន់មាន។

+                    វាត្រូវបានបង្កើតចេញមកក្រៅតិចតូច ឫល្បាយថ្ម ខ្សាច់ល្អិតតូចៗទាំងស្រុង នូវសល់ល្បាយថ្ម ខ្សាច់ធំៗពេលនោះមានការលោតចុះឡើងមួយចំនួនតូចប្រែប្រួលនៃ Portland cement ។ 

+                    ពេលណាដាក់ក្នុងចន្លោះ(15%-25%) នៃមាឌបេតុងជាប្រហោងស្ពោតអនុញ្ញាតទឹកហូរចេញ។

+                    ភាគច្រើន Pervious concrete ក្រាលផ្លូវធ្វើការយ៉ាងល្អជាមួយការថែរទាំតិចតួច ឫគ្មាន។

+                    ការថែរទាំរបស់ Pervious concrete ក្រាលផ្លូវកើតឡើងលើកដំបូងដែលជាឧបសគ្គនៃការ រាំងស្ទះរបស់រន្ធស្ពោតគ្រឿងបង្គុំ។

+                    ក្នុងការរៀបចំការដ្ឋានមុនពេលសាងសង់ ​ប្រព័ន្ធ​លូ​នៃ​ទេសភាព​ជុំវិញ​គួរ​ត្រូវ​បាន​រចនា​ឡើង​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​ការ​ហូរ​ចូល​នៃ​ស​ម្ភារៈនៅលើផ្ទៃកម្រាល។ដី​, ថ្ម​, ស្លឹក​និង​កំទេច​កំ​ទីរ ​ផ្សេង​ទៀត​អាច​ជ្រៀតចូល​ចាត់​ទុកជាមោឃៈ ​និង​ការ​បង្អាក់​លំហូរ​នៃ​ទឹក​បាន​ថយ​ចុះ​នៃ​ការ​កម្រាលថ្មឧបករណ៍​ប្រើប្រាស់​ Pervious concrete នេះ។

IX.            Roller compacted concrete

+                    Roller compacted concrete ជួនកាលហៅថា Rollcrete គឺ​ជា​បេតុង​រឹងមាតិកា ​ស៊ីម៉ង់​ត៍ ទាប​​ដែល​បាន​ដាក់​ដោយ​ប្រើ​បច្ចេកទេស​ទទួលបាន​ពី​ការងារ​កកាយ​ដី​ចេញ ​និង​ការ​ងារក្រាលថ្ម។

+                    បេតុង​ត្រូវ​បាន​ដាក់​នៅ​លើ​ផ្ទៃ​នឹង​ត្រូវ​បាន​គ្រប​ និង ​ត្រូវ​បាន​បង្ហាប់​នៅ​នឹង​កន្លែង​ដោយ​ប្រើប្រាស់​ប្រដាប់​មូរ​ធ្ងន់​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ជា​ធម្មតា​នៅ​ក្នុង​ការងារ​ដី​។

+                    ការ​លាយ​បេតុង​សម្រេច​ដង់ស៊ីតេ​ខ្ពស់​និង​ការ​ព្យាបាល​ការ​លើស​ម៉ោង​ក្នុងដុំថ្មខ្លាំងមួយ។

+                    Roller compacted concrete ជា​ធម្មតា​បេតុង​បាន​ប្រើ​សម្រាប់​ក្រាល​ផ្លូវ​បេតុង។ Roller compacted concrete ទប់ទល់ត្រូវបានគេប្រើសាងសង់ ស៊ីម៉ង់ត៍ទាបមូលហេតុអត់មានកំដៅបានបង្កើតខណៈ​ពេល​ដែល​ការ​ព្យាបាល​​ធម្មតា​សម្រាប់​បេតុង​ដ៏​ធំ​មួយ​ត្រូវ​បាន​ចាក់បេតុង។​