ការងារបេតុង CONCRETE WORKS (part 2)

5.    ដឹកជញ្ជូនបេតុង

ក្រោយពេលលាយរួចរាល់ បេតុងត្រូវដឹកជញ្ជូនដល់កន្លែងចាក់ភ្លាម។

ការងារជ្រើសរើសមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនពីកន្លែងលាយដល់កន្លែចាក់ ត្រូវផ្អែកតាមលក្ខណៈរបស់ សំណង់ បរិមាណបេតុងត្រូវការសរុប និង បរិមាណបេតុងត្រូវការប្រចាំថ្ងៃ។

ក្រៅពីនេះ ក៏ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដល់ចំងាយ ប្រវែងផ្លូវ និង ស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រកន្លែង ចាក់បេតុង។ ទោះជាលក្ខខណ្ឌ និង មធ្យោបាយអ្វីក៏ដោយ ពេលដឹកជញ្ជូនបេតុងត្រូវបំពេញ បានសំណូមពរខាងក្រោមៈ

-      ពេលដឹកជញ្ជូនបេតុង មិនត្រូវធ្វើអោយទើសទែងផ្លូវ។

-      មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនត្រូវបិទជិត មិនធ្វើអោយហូរទឹកស៊ីម៉ង់ត៍។

-       ដាច់ខាតជៀសវាងការចែកថ្នាក់បេតុង ក្នុងលំនាំដឹកជញ្ជូន។

-         រយៈពេលដឹកជញ្ជូនត្រូវកាន់តែខ្លីកាន់តែល្អ ព្រោះរយៈពេលដឹកជញ្ជូននិងធ្វើអោយថយ គុណភាពបេតុង ។ ល្អបំផុតរយៈពេលដឹកជញ្ជូន មិនត្រូវអោយលើសពីរម៉ោង។

ដឹកជញ្ជូនបេតុងអាចចែកជាពីរប្រភេទ ៖

-        ដឹកជញ្ជូននៅរយៈចំងាយឆ្ងាយ (ដឹកជញ្ជូនពីក្រៅមកក្នុងការដ្ឋាន)

-        ដឹកជញ្ជូននៅរយៈចំងាយជិត (ក្នុងការដ្ឋាន)

1.     ដឹកជញ្ជូននៅរយៈចំងាយធំ

ពេលដឹកជញ្ជូនបេតុងពីកន្លែងលាយដល់កន្លែងចាក់ ប្រមាណធំជាង 500 m នោះគេប្រើ មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនដោយរថយន្ត។ រថយន្តដឹកជញ្ជូនច្រើនប្រភេទ ដើម្បីដឹកជញ្ជូនបេតុង ប្រើច្រើនបំផុតនៅតែជាប្រភេទរថយន្តចាក់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ សព្វថៃនេះ ពេលដឹកជញ្ជូន បេតុង  គេនៅប្រើប្រាស់រថយន្ត មានម៉ាស៊ីនលាយដើម្បីដឹកជញ្ជូនបេតុង។ ដឹកជញ្ជូនបេតុង ដល់ ទីកន្លែងចាក់បេតុង អាចចាក់បេតុងដោយផ្ទាល់លើគ្រឿងបង្គុំបេតុង។ ឬ ចាក់ជាគំនរ នៅកន្លែងណាមួនោះ ក្រោយមកកម្មករនឹងជញ្ជូនបេតុង ទៅទីតាំងចាក់។

2.  ដឹកជញ្ជូនបេតុងនៅរយៈចំងាយខ្លី (ដឹកជញ្ជូនក្នុងដែនកំណត់ការដ្ឋាន)

មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូននេះអាចចែកជា ៖

-      ដឹកជញ្ជូនតាមទិសផ្តេក

-       ដឹកជញ្ជូនតាមទិសឈរ។

a)      ដឹកជញ្ជូនតាមទិសផ្តេក អាចប្រើប្រាស់បានច្រើនប្រភេទមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនផ្សេងៗគ្នា ការជ្រើសរើសមួយក្នុងចំណោមប្រភេទមធ្យោបាយ អាស្រ័យនិងបរិមាណបេតុង។ មធ្យោបាយ ដឹកជញ្ជូនបេតុងតាមទិសផ្តេកមួយចំនួន គឺ ៖

-      ដឹកជញ្ជូនដោយរទេះរុញកង់មួយ (Wheelbarrow) តែងប្រើចំពោះចំងាយតូចជាង ឬ ស្មើ 70 m  ផ្លូវស្មើ មិនក្រឡេកក្រឡុក ជំរាលអតិបរមា 12%។

-         ដឹកជញ្ជូនដោយត្រីចក្រយាន (រទេះកង់បី) ប្រភេទមធ្យោបាយនេះ ប្រើដើម្បី ដឹកជញ្ជូនបេតុង នៅបណ្តាការដ្ឋានតូចៗ ទិន្នផលមានពីរដងធៀបជាមួយជញ្ជូនតាម រទេះរុញកង់មួយ។ មាឌរបស់រទេះគឺ 120 – 200 liters ។ ចំងាយដឹកជញ្ជូនដោយ ត្រីចក្រយាន្តកែច្នៃ គឺ ៖

70 m    សំរាប់ផ្លូវបណ្តោះអាសន្ន។

100 m  សំរាប់ផ្លូវកាត់ទទឹង មានជំរាល 5%។

150 m  សំរាប់ផ្លូវកាត់ទទឹង មានជំរាល 1%។

រទេះរុញកង់មួយ និង ត្រីចក្រយាន ដឹកជញ្ជូនបេតុង អាចជញ្ជូនឡើងខ្ពស់ ដោយរួមផ្សំ ជាមួយនិង ក្រេន ដងយោង ដងស្ទូច ...។

-       ដឹកជញ្ជូនដោយរទេះកង់បួន (Wagon) (ដឹកជញ្ជូនបេតុងតាមផ្លូវដែក)។ ពេលបរិមាណបេតុងច្រើន សាងសង់ក្នុងរយៈពេលវែង គេអាចធ្វើបណ្តាផ្លូវដែក ដើម្បីដឹកជញ្ជូនបេតុង។ បណ្តាធុងរទេះ មានមាឌ 0,5 – 0,7 m³ អាចបំលាស់ទីលើ ប្រវែងផ្លូវពី   50 - 200m។ បណ្តារទេះបេតុងនេះ អាចរុញដោយដៃ ឬ ដោយអគ្គីសនី។

b)   ដឹកជញ្ជូនបេតុងតាមទិសឈរ  អាចប្រើប្រាស់មធ្យោបាយខាងក្រោមនេះ ៖

-       ដឹកជញ្ជូនដោយដងយោងសំភារៈ (Material Hoist) ក្រៅពីលើកបណ្តារទេះរុញ កង់មួយ និង ត្រីចក្រយានឡើងខ្ពស់ ម៉ាស៊ីនយោងសំភារៈ ប្រើដើម្បីដឹកជញ្ជូនបេតុង ឡើងជាន់និមួយៗរបស់សំណង់ ចាក់ដោយផ្ទាល់ ទៅក្នុងបណ្តាមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូន ឬ ចាក់ជាគំនរលើកំរាលខ័ណ្ឌ ដើម្បីកម្មករជញ្ជូនដល់ទីកន្លែងចាក់។

រូបភាព 1០.4 បង្ហាញអំពីឌីយ៉ាក្រាមដឹកជញ្ជូនបេតុងឡើងខ្ពស់។

រូបភាព 1០.4 ដឹកជញ្ជូនបេតុងឡើងខ្ពស់

-        ដឹកជញ្ជូនបេតុងឡើងខ្ពស់ដោយម៉ាស៊ីនស្ទូច (Construction Derrick)  បេតុងត្រូវបានដាក់ក្នុងធុង ឬ ក្នុងរទេះកង់រុញមួយ ត្រីចក្រយាន ដោយម៉ាស៊ីនស្ទូច លើកឡើងដល់ទីកន្លែងចាក់។ ប្រើបណ្តាប្រភេទម៉ាស៊ីនស្ទូចនេះ អាចដឹកជញ្ជូនបេតុង ឡើងខ្ពស់ 15-20 m។

-      ដឹកជញ្ជូនបេតុងឡើងខ្ពស់ដោយក្រេន ជាមួយធុងដាក់បេតុង ចាកដោយផ្ទាល់លើ គ្រឿងបង្គុំ។ នេះជាមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនបេតុងឡើងខ្ពស់ និង ចាក់ភ្លាមយ៉ាងល្អ បន្ថយបានកំលាំងជញ្ជូន បន្ថយពេលខ្លី ពលកម្ម លទ្ធផលសាងសង់ខ្ពស់។

រូបភាព 1០.5 បង្ហាញអំពីបំរើបំរាស់របស់មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូននេះ ៖

នៅ រូបភាព 10.5a បណ្តាធុងដាក់បេតុង កំពុងនៅស្ថានភាពចាក់បេតុង។

នៅ រូបភាព 10.5b បណ្តាធុងដាក់បេតុង ត្រូវបានបំពាក់ដោយបំពង់កៅស៊ូ ដើម្បីចាក់បេតុងដោយផ្ទាល់ ចូលគ្រឿងបង្គុំស្តើង ដូចជាជញ្ជាំងផ្ទះ។

នៅ រូបភាព 10.5a បណ្តាធុងដាក់បេតុងកំពុងចាក់បេតុងចូលធ្នឹម កំរាលខ័ណ្ឌ។

បណ្តាធុងដាក់សំភារៈអាចប្រើដើម្បីជញ្ជូនបេតុង ចំងាយពីរបីគីឡូម៉ែត្រ។ គេអាចពូន បេតុងចូលធុង ដាក់ចូលមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូន ដូចជារថយន្ត។ ពេលដឹកជញ្ជូនដល់ កន្លែងចាក់បេតុង ប្រើក្រេនលើកឡើងទីកន្លែងចាក់ចូលគ្រឿងបង្គុំ។

រូបភាព 1០.5 ធុងដាក់បេតុង ជញ្ជូនដោយក្រេន។

-     ដឹកជញ្ជូនបេតុងដោយខ្សែពាន (រូបភាព 1០.6)ពេលបរិមាណបេតុងតំរូវការធំ ដឹកជញ្ជូន និង ចាក់ភ្លាម គេប្រើប្រាស់ខ្សែពានដឹកជញ្ជូន និង ចាក់ដោយផ្ទាល់ចូល គ្រឿងបង្គុំ។ បញ្ហាដែលខ្វះខាតគឺដឹកជញ្ជូនបេតុងដោយខ្សែពានគឺគន្លងផ្លូវមិនឆ្ងាយ តំរូវអោយបេតុងជ្រាយ មិនស្អិតពេក។

រូបភាព 1០.6 ដឹកជញ្ជូនបេតុងដោយខ្សែពាន

1- ស្រទាប់បេតុងលើផ្ទៃខ្សែពាន 2- ខ្សែពាន 3- បំពង់រមៀល 4- ស៊ីឡៅ

សំណូមពរចំពោះ ខ្សែពានពេលដឹកជញ្ជូនបេតុង គឺត្រូវតែតឹង ចំងាយរវាងកូនកង់វិញ មិនលើស 1.1 m។ បើខ្សែពានមិនតឹង ពេលបេតុងប្រមៀលលើខ្សែពាន នឹង ត្រូវញ័រ (ក្រឡក) និង បង្ករបាតុភូតចែកថ្នាក់ ជំរាលរបស់ខ្សែពានមិនត្រូវលើស 1.2m/s។

ពេលចាក់បេតុង ត្រូវចាក់តាមស៊ីឡៅ ដើម្បីបេតុងត្រូវបានស្អិតឡើងវិញ ជៀសវាង រងនូវករណីចែកថ្នាក់ ពេលដឹកជញ្ជូន។

ដឹកជញ្ជូនបេតុងដោយម៉ាស៊ីនបូមបេតុង

ប្រើម៉ាស៊ីនបូមបេតុងជញ្ជូនបេតុងស្រស់ ចាក់ដោយផ្ទាល់ទៅលើ បណ្តាមធ្យោបាយ ដឹកជញ្ជូន ដូចជា រទេះកែច្នៃ រថយន្ត ...។ បើនៅចំងាយជិត នោះការងារដឹកជញ្ជូន បេតុង ដោយម៉ាស៊ីនបូម ចាក់ដោយផ្ទាល់ចូលបណ្តាគ្រឿងបង្គុំសំណង់ដែលត្រូវចាក់។

ពីមុន ដឹកជញ្ជូនដោយម៉ាស៊ីនបូម គឺប្ររភទម៉ាស៊ីនសង្កត់ខ្យល់ សម្ថភាពរបស់ម៉ាស៊ីន បូម ប្រមាណ 40 m³/h (រូបភាព 1០.7)។ បរិក្ខារនេះ ស្មុគស្មាញណាស់ និង ធ្ងន់ ប្រើប្រាស់មិនទូលំទូលាយ ពីព្រោះមិនសន្សំសំចៃ។

រូបភាព 1០.7 ឌីយ៉ាក្រាមម៉ាស៊ីនបូមបេតុងដោយខ្យល់សង្កត់

1-ម៉ាស៊ីនសង្កត់ខ្យល់ 2-បំពង់នាំខ្យល់ 3-ស៊ីទែនដាក់ខ្យល់ 4-វ៉ាននាំខ្យល់

5-វ៉ាននាំខ្យល់ 6-ធុងលាយបេតុង 7-បំពង់ 8-ស៊ីឡៅ 9-បេតុង

ឥឡូវនេះ គេផលិតម៉ាស៊ីនមូបបេតុង ហៃត្រូលីក ជំនួសអោយម៉ាស៊ីនសង្កត់ខ្យល់ (រូបភាព 1០. 8)។

រូបភាព 1០.8 ម៉ាស៊ីនបូមបេតុងហៃត្រូលីក

បេតុងលាយនៅធុងរបស់ម៉ាស៊ីនបូមហៃត្រូលីក ត្រូវបាននាំចុះប្រហោងរបស់ ម៉ាស៊ីន។ ដោយប្រព័ន្ធវ៉ាន បិទ និង បើក  ប្រើ ប៊ីសស្តុង ហៃត្រូលីក ច្រានបេតុង ដល់កន្លែងត្រូវចាក់ ឬ ចាក់ចូលមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូន។  ប្រើប្រភេទម៉ាស៊ីនប៉ូម ប៊ីស្តុងហៃត្រូលីកនេះ អាច ជញ្ជូន និង ចាក់បាន 200-300 m³ មួយវេន។ សមាសភាពសំភារៈបេតុងតិច កំរិតបេតុងត្រូវត្រឹមត្រូវតាមបទដ្ឋាន សំរុតរបស់ បេតុងពី  5 - 8 cm។ ពេលប្រើបាស់ ម៉ាស៊ីនត្រូវធ្វើការងារឥតឈប់ មិនត្រូវឈប់លើស 2 ម៉ោង។ ពេលប្រើប្រាស់ចប់ត្រូវប្រើទឹក លាងបំពង់និងបរិក្ខារ អោយស្អាត។ ម៉ាស៊ីនអាចបំលាស់ទីផ្តេក ពី 50 - 200 m។

បច្ចុប្បន្ន នៅបណ្តាប្រទេសមានឧស្សាហកម្មសាងសង់រីកចំរើន ប្រភេទម៉ាស៊ីនទាំង ពីរខាងដើម ត្រូវបានប្រើប្រាស់មិនទូលំទូលាយ, ប៉ុន្តែគេប្រើប្រាស់រួមផ្សំម៉ាស៊ីន ដើម្បីបំរើការដឹកជញ្ជូន និង ចាក់បេតុង (រូបភាព.1០.9)។

រូបភាព 1០.9 រួមផ្សំម៉ាស៊ីនលាយ ដឹកជញ្ជូន ប៉ូម ចាក់បេតុង

a)            ឌីយ៉ាក្រាមលំនាំឧស្សាហកម្មរបស់បន្សំ

b)            ឌីយ៉ាក្រាមធ្វើការងារបេស់ធុងលាយលើរថយន្ត។

បន្សំម៉ាស៊ីននេះរួមមានៈ ម៉ាស៊ីនលាយបេតុងមួយនៅការដ្ឋាន រថយន្តពីរ ឫ ច្រើនជាង ដឹកធុងលាយបេតុង យកបេតុងស្ងួតនៅសហគ្រាស ឫ ស្ថានីយ៍លាយ បេតុង។ ដូចនេះគេគ្រាន់តែយកសំភារៈស្ងួតនៅកន្លែងណាមួយនោះ ក្រោយមក ដឹកជញ្ជូនមកជិតម៉ាស៊ីនប៉ូម។ លើកំណាត់ផ្លូវ អោយធុងលាយបេតុងធ្វើសកម្មភាព ដល់កន្លែង ចាក់ដោយផ្ទាល់ចូលម៉ាស៊ីនប៉ូម។ ម៉ាស៊ីនប៉ូម ប៉ូមដល់កន្លែងចាក់។ ម៉ាស៊ីនប៉ូម អាចចល័ត និង ចាក់បេតុងលើកំណាត់ ប្រមាណ 20 -60 m និង ជញ្ជូនឡើងលើ បណ្តាកំរាលបេតុង ដើម្បីចាក់បេតុង។ កំរិតកំពស់ដែលអាចប៉ូមឡើង ពី 20 – 40 m។ ម៉ាស៊ីនច្រានបេតុងតាមបំពង់កៅស៊ូ។ ផលិតភាពរបស់ម៉ាស៊ីនប៉ូម 40 – 70 m³/h។